Rất nhiều những lời quảng cáo cho vay không cần thẩm định xuất hiện ở khắp nơi khiến nhiều người vừa mừng, lại vừa lo. Vậy bản chất của việc vay tiền không cần thẩm định này là như thế nào? Liệu có nên tin những lời quảng cáo như thế.
Càng ngày, hoạt động cho vay tiền lại càng trở nên phổ biến ở khắp mọi tỉnh thành, đáp ứng nhu cầu vay đa dạng của người dân. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể vay tiền từ các tổ chức tín dụng được nhà nước cấp phép hoạt động như ngân hàng, công ty tài chính hay các cửa hàng cầm đồ hợp pháp. Lý do là bởi hồ sơ vay của họ không vượt qua được vòng thẩm định của đơn vị cho vay. Do đó, khi nghe những lời quảng cáo cho vay không cần thẩm định, nhiều người tỏ ra mừng rỡ vì tin rằng cơ hội vay tiền đã lại mở ra. Nhưng sự thực của những lời quảng cáo đó là như thế nào?
Bản chất của việc thẩm định hồ sơ cho vay?
Bất cứ tổ chức tín dụng nào, trước khi phê duyệt khoản vay, đều phải xem xét hồ sơ của khách có đáp ứng được những điều kiện vay hay không. Quá trình xem xét này được gọi là thẩm định khoản vay hay nói tắt là thẩm định. Mỗi gói vay lại có những điều kiện vay riêng và về nguyên tắc, khách hàng phải đáp ứng được các điều kiện vay, tức là phải vượt qua vòng thẩm định, thì mới được phê duyệt, giải ngân.
Đối với các khoản vay tín chấp, việc thẩm định sẽ tập trung xem xét hai yếu tố chính yếu là lịch sử nợ xấu và chứng minh thu nhập của khách. Đối với các khoản vay thế chấp, việc thẩm định sẽ tập trung xem xét giá trị và tính pháp lý của tài sản, sau đó mới đến yếu tố lịch sử nợ xấu và chứng minh thu nhập. Riêng với hình thức cho vay cầm cố tài sản, nôm na là cầm đồ, người ta sẽ chỉ tập trung vào chất lượng và tính pháp lý của tài sản. Tất nhiên, cũng còn các điều kiện chung khác như độ tuổi khách hàng hay khách hàng không phải là đối tượng đang bị truy nã, đang thi hành án và phải có năng lực hành vi rõ ràng…
Hồ sơ được thẩm định như thế nào?
Tuỳ từng mô hình hoạt động mà mỗi tổ chức tín dụng có quy trình thẩm định hồ sơ riêng. Thẩm định kỹ càng nhất là các ngân hàng, họ thường mất từ 3 đến 5 ngày làm việc để thẩm định một hồ sơ vay tín chấp. Với các hồ sơ vay thế chấp thì thời gian có thể còn kéo dài hơn nữa, nhất là với các khoản vay thế chấp bất động sản. Việc thẩm định này là bắt buộc, không thể bỏ qua được. Do đó, những lời quảng cáo rằng ngân hàng cho vay không cần thẩm định đều không đúng sự thật, thậm chí có thể xem là lừa gạt khách hàng. Dù vậy, trong thời gian gần đây, các ngân hàng cũng đã có một số điều chỉnh linh hoạt nhằm giảm thiểu thủ tục xác minh nhân thân, lịch sử tín dụng hay chứng minh thu nhập của khách qua đó làm giảm thời gian thẩm định hồ sơ. Thường thì sự linh động này chỉ dành cho khách hàng thân thiết của ngân hàng nhưng nó hoàn toàn không thay thế cho quá trình thẩm định bắt buộc. Không có bất cứ ngân hàng nào cho vay mà không thẩm định hồ sơ.
Các công ty tài chính thẩm định hồ sơ có phần linh hoạt hơn nhưng không vì thế mà thiếu kỹ càng. Thậm chí, nhiều công ty tài chính còn áp dụng hình thức cho nhân viên đến thẩm định khách hàng tại nhà hoặc điện thoại xác nhận với người thân. Chính sự linh hoạt này cũng giúp thời gian thẩm định của họ ngắn hơn, thường chỉ từ 2 đến 3 ngày làm việc. Nhưng cũng như ngân hàng, thẩm định hồ sơ là việc bắt buộc phải làm.
Các cửa hàng cầm đồ hợp pháp cũng phải thẩm định nhưng tập trung vào việc thẩm định tài sản. Trên thị trường, hiện nay chỉ có chuỗi cầm đồ F88 tiến hành thẩm định tài sản bằng hệ thống công nghệ thông tin để đảm bảo tính chính xác, minh bạch trong khi các cửa hàng khác thì thẩm định theo cảm nhận của người cho vay nên việc định giá tài sản thường có đôi chút bất lợi cho khách hàng. Hiện nay các cửa hàng cầm đồ triển khai gói vay chỉ giữ lại đăng ký/cà vẹt xe nên họ phải thẩm định khách hàng một cách cẩn trọng hơn, thậm chí còn yêu cầu thẩm định khách hàng tại nhà của khách. Việc làm này không vi phạm quy định của pháp luật và nó giúp các tổ chức cho vay hiểu rõ hơn hoàn cảnh khách hàng của mình, từ đó có sự hỗ trợ tốt nhất cho khách.
Những lời quảng cáo vay không thẩm định là của ai?
Hầu hết, những lời quảng cáo vay không thẩm định là của các ứng dụng di động (app) hoặc của những cá nhân cung cấp dịch vụ cho vay tiền mà không có sự quản lý của cơ quan nhà nước. Hình thức cho vay này thu lãi suất ở mức cắt cổ, thậm chí có thể lên đến hàng nghìn %/năm như công bố của cơ quan công an. So sánh thì lãi suất ngân hàng cao nhất cũng chưa đến 30%/năm, các công ty tài chính thì nhỉnh hơn nhưng cũng chỉ trên dưới 40%/năm trong khi lãi suất cầm đồ có thời điểm còn thấp hơn các công ty tài chính. Chính bởi mức lãi suất quá kinh khủng trên, cộng với cách đòi nợ kiểu khủng bố nên người dân mới gọi những ứng dụng di động, những cá nhân cho vay như thế là tín dụng đen. Đặc điểm chung của hoạt động cho vay tín dụng đen là không cần thẩm định hồ sơ, chỉ cần khách hàng gọi điện, nhắn tin là đã có thể vay tiền ngay lập tức. Đã có rất nhiều người vướng phải bẫy tín dụng đen để rồi trả mãi không hết nợ trong khi cuộc sống bản thân, gia đình vẫn bị khủng bố nghiêm trọng.
Từ thực tế trên, tất cả các chuyên gia tài chính ngân hàng, cơ quan công an cũng như chính quyền mọi cấp đều đưa ra cảnh báo người dân không nên tin vào những lời quảng cáo cho vay không thẩm định của các tổ chức tín dụng đen.